Eικόνα: savetheworldeveryday.com

Γράφει ο Γιάννης Ταουσανίδης, ηλεκτρολόγος μηχανικός στη Wattcrop.

Τον τελευταίο χρόνο, με αποκορύφωμα την περίοδο μετά την εισβολή στην Ουκρανία, παρατηρούμε ότι το κόστος της ενέργειας σε όλους τους τομείς έχει αυξηθεί κατακόρυφα.

Το προηγούμενο διάστημα κυκλοφορούσε ευρέως μια άποψη ότι το κόστος, κυρίως του ρεύματος, αυξάνεται λόγω της μεγάλης διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα. Αυτό βεβαίως καταρρίφθηκε από την ίδια την πραγματικότητα, που επιβεβαίωσε ότι η αστάθεια στην τιμή των ορυκτών καυσίμων είναι αυτή που αυξάνει την τελική τιμή στον καταναλωτή.

Η αλήθεια είναι όμως ότι μπορούμε να πάμε αυτό τον ισχυρισμό ένα βήμα παραπέρα. Οι ΑΠΕ επί της ουσίας μειώνουν το κόστος της ενέργειας, όχι απλά της ηλεκτρικής αλλά και της ενέργειας που χρησιμοποιείται για θέρμανση και μεταφορές.

Όσον αφορά τη θέρμανση χώρων, αν εξαιρέσουμε την επιλογή της τηλεθέρμανσης (χρήση της θερμότητας, που παράγεται ως παρελκόμενο κατά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στους θερμικούς σταθμούς, για θέρμανση νερού το οποίο μεταφέρεται στις οικίες μέσω δικτύου), η οποία αντικειμενικά μπορεί να εξυπηρετήσει μόνο πολίτες που κατοικούν σε περιοχές με δίκτυο τηλεθέρμανσης, δεν υπάρχει πιο φθηνή λύση από τις αντλίες θερμότητας.

Οι αντλίες θερμότητας χρησιμοποιούν ηλεκτρικό ρεύμα για να παράγουν θερμότητα, αλλά σε αντίθεση με τον κλιματισμό ή το air-condition, χρησιμοποιούν αρκετά μικρότερα ποσά κατά τη διάρκεια του 24ώρου. Ο συνδυασμός τους με ένα φωτοβολταϊκό σύστημα στέγης μπορεί να μειώσει ακόμα περαιτέρω το κόστος, καθώς χρησιμοποιώντας φωτοβολταϊκά για το ρεύμα που καταναλώνουμε, γνωρίζουμε εξαρχής πόσο θα μας κοστίσει για όλη τη διάρκεια ζωής τους (25 χρόνια τουλάχιστον) και δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε τις μεταβολές των τιμών, οι οποίες είναι και πολύ συχνές μάλιστα το τελευταίο διάστημα.

Όσον αφορά την παροχή ζεστού νερού χρήσης, ο ηλιακός θερμοσίφωνας είναι ήδη μια πολύ διαδεδομένη τεχνολογία. Μάλιστα, για την ένταξη στο πρόγραμμα «εξοικονομώ» (για μείωση των ενεργειακών αναγκών κατοικίας), αλλά και στο πρόγραμμα για «Φ/Β σε στέγες μέχρι 6kW», είναι υποχρεωτική η ύπαρξη συστήματος ΑΠΕ για παροχή ζεστού νερού χρήσης (στη συντριπτική πλειοψηφία η επιλογή είναι ο ηλιακός θερμοσίφωνας). Αν συνυπολογίσουμε ότι η χρήση αποκλειστικά κλασικού ηλεκτρικού θερμοσίφωνα αντιστοιχεί στο 10% περίπου της ετήσιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, αντιλαμβανόμαστε πόσο μπορεί να μειώσει το συνολικό κόστος κατανάλωσης ενέργειας.

Περνώντας τώρα στο κομμάτι της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, η πρώτη λύση που μας έρχεται στο μυαλό είναι η τοποθέτηση ενός φωτοβολταϊκού συστήματος στη στέγη. Μια λύση πλέον διαδεδομένη και αρκετά δημοφιλής σε όσους έχουν μονοκατοικία.

Ο ενεργειακός συμψηφισμός (παραγωγή ρεύματος από κάποια μορφή ΑΠΕ, κατά πλειοψηφία φωτοβολταϊκά, και ο συμψηφισμός της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας με την ηλεκτρική ενέργεια που απορροφούμε από το δίκτυο) είναι μια διαδικασία που μπορεί να μειώσει δραστικά το κόστος. Ενδεικτικά ένα φωτοβολταϊκό σύστημα 6kW μπορεί να παράγει αρκετή ενέργεια για ένα νοικοκυριό, και με το κόστος αυτή τη στιγμή να είναι περίπου στις 7-8 χιλιάδες ευρώ, έχουμε αποπληρωμή σε λιγότερο από 10 χρόνια. Κάτι το οποίο σημαίνει επί της ουσίας ότι για τα υπόλοιπα 15 περίπου χρόνια λειτουργίας του φωτοβολταϊκού συστήματος, το ρεύμα στο σπίτι μας έρχεται δωρεάν. Μάλιστα το πρόγραμμα για «Φ/Β σε στέγες έως 6kW» μας επιτρέπει να πουλάμε στο δίκτυο την πλεονάζουσα ενέργεια που παρήχθη.

Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, εκτός από τη λύση του ενεργειακού συμψηφισμού, υπάρχει κι άλλος ένας τρόπος που αναμένεται να γίνει πιο δημοφιλής στα επόμενα χρόνια. Υπάρχει η δυνατότητα πλέον για μια επιχείρηση να κλείσει μακροχρόνια διμερή σύμβαση για αγοραπωλησία ηλεκτρικής ενέργειας απευθείας με έναν παραγωγό. Στην περίπτωση των ΑΠΕ που γνωρίζουμε το κόστος παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας για όλη τη διάρκεια του σταθμού (φωτοβολταϊκού, αιολικού κλπ) είναι εύκολο να υπολογίσουμε και ποια θα πρέπει να είναι η τιμή πώλησης, που βεβαίως θα είναι προκαθορισμένη για όλο το διάστημα της διμερούς σύμβασης, με συνέπεια η επιχείρηση να γνωρίζει ένα μεγάλο μέρος των πάγιων εξόδων της για μεγάλο διάστημα. Το διάστημα αυτό συνήθως κυμαίνεται από 5 έως 15 χρόνια.

Σε περιπτώσεις βέβαια μικρών επιχειρήσεων αυτό είναι πιο δύσκολο, αλλά θα μπορούσε να γίνει μια μορφή συνεταιρισμού αρκετών επιχειρήσεων και να κλείσουν συμφωνία με έναν παραγωγό. Για παράδειγμα ο εμπορικός σύλλογος μιας μικρής πόλης μπορεί να κάνει μια εταιρεία που θα διαπραγματευτεί με έναν παραγωγό για το σύνολο των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων ή για μέρος αυτών. Σε μια αντίστοιχη κατεύθυνση θα μπορούσαν να κινηθούν και οι ΟΤΑ της χώρας, δημιουργώντας «συνεταιρισμούς» για καλύτερη διαπραγμάτευση με κάποιον παραγωγό.

Επιπλέον, μια επιχείρηση όταν συνάπτει μια τέτοιου είδους διμερή σύμβαση με κάποιον παραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ πληροί σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό τα κριτήρια ESG (Environment, Social, Governance), προσδίδοντάς της έτσι μεγαλύτερη αξιοπιστία σε πιθανούς μελλοντικούς επενδυτές, δανειοδότες ή μεγάλους καταναλωτές.

Τέλος, ένα μεγάλο κομμάτι της ενέργειας καταναλώνεται στις μεταφορές. Στον τομέα αυτό έχουμε ήδη δει εδώ και κάποια χρόνια τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα αυτοκίνητα υδρογόνου, με διαφορετική επιτυχία βέβαια το καθένα. Όσον αφορά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι μια λύση, η οποία μπορεί να φαίνεται λίγο ακριβή σε επίπεδο αρχικού κεφαλαίου αγοράς στο σήμερα, ειδικά σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, αλλά μειώνει δραστικά τα έξοδα που απαιτούνται κατά τη διάρκεια ζωής του οχήματος. Όσον αφορά μεγαλύτερα οχήματα (φορτηγά, λεωφορεία κλπ) που απαιτείται να κουβαλούν και μεγαλύτερο βάρος, η αντικατάσταση των συμβατικών καυσίμων με καύσιμα βασισμένα στο υδρογόνο είναι κάτι που πρέπει να αναμένουμε τα επόμενα χρόνια.

Σε γενικές γραμμές, το ηλεκτρικό ρεύμα είναι πιο φθηνό από τα συμβατικά καύσιμα (βενζίνη, πετρέλαιο). Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι μπορούμε να φορτίζουμε το αυτοκίνητο στο σπίτι μας, και μάλιστα τις νυχτερινές ώρες, μπορεί να μειώσει το κόστος περαιτέρω αν είμαστε ενταγμένοι σε τιμολόγιο ενέργειας με διαφορετική νυχτερινή χρέωση. Αν μάλιστα αυτό μπορεί να συνδυαστεί με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος στη στέγη και πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού, το κόστος γίνεται ακόμη μικρότερο.

Σε μια κατάσταση όπου μια πληθώρα από ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχει διεισδύσει στην αγορά και ένα μεγάλο κομμάτι κόσμου τα χρησιμοποιεί, μπορούμε να ισχυριστούμε μάλιστα ότι αυτά τα αυτοκίνητα θα λειτουργούν ως συστήματα αποθήκευσης της ενέργειας τις ώρες που αυτή παράγεται σε μεγάλη ποσότητα, και άρα είναι πιο φθηνή, και χρήση όποτε τελικά απαιτείται, λύνοντας έτσι σε ένα βαθμό το πρόβλημα της δομικά στοχαστικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.

Τη στιγμή αυτή βέβαια τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχουν μια τιμή αγοράς αισθητά υψηλότερη των συμβατικών οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης, αλλά αυτή η ψαλίδα αναμένεται να κλείσει καθώς η αγορά ωριμάζει.

Οι ΑΠΕ λοιπόν μπορούν να μας βοηθήσουν να είμαστε ευέλικτοι και να ανταπεξέλθουμε στις προκλήσεις που δημιουργεί ένα ταχέως μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Παράγοντας φθηνή, «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια όσο πιο κοντά γίνεται στην κατανάλωση εξασφαλίζουμε μια σταθερή, γνωστή χρόνια πριν, χρέωση στην τσέπη μας και ταυτόχρονα συμβάλλουμε στον αγώνα ενάντια στην κλιματική αλλαγή.

Στη Wattcrop διαθέτουμε εμπειρία στη μελέτη και το σχεδιασμό φωτοβολταϊκών πάρκων αλλά και ενεργειακών λύσεων γενικότερα για το σπίτι και για την επιχείρηση, μικρή ή μεγάλη. Η εμπειρία μας στην ανάπτυξη μεγάλων έργων μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε πρόσβαση στον καλύτερο δυνατό εξοπλισμό.

Για οποιαδήποτε άλλη απορία σας, το προσωπικό μας θα χαρεί να σας εξυπηρετήσει.

Go green!!! It suits you, and the environmen