Γράφει η Μαργαρίτα Κύρκου, τοπογράφος και ειδικός GIS στη Wattcrop.
Τι είναι το σύστημα GIS;
Η ανάγκη για χωρικά στοιχεία είναι γνωστή στους επιστήμονες του χώρου από την αρχαιότητα. Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας οδήγησε στη λύση του προβλήματος , με την εμφάνιση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών ή GIS. Το σύστημα GIS μοντελοποιεί το χώρο συγκεντρώνοντας και συνδυάζοντας ένα πλήθος πληροφοριών. Διαθέτει μία βάση γεωγραφικών δεδομένων και ταυτόχρονα περιλαμβάνει και μία βάση περιγραφικών δεδομένων που συνδέονται με τα δεδομένα του χώρου.
Τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών έχουν σχεδιαστεί για τις σύγχρονες ανάγκες διαχείρισης και επεξεργασίας σύνθετων γεωγραφικών δεδομένων και χρησιμοποιούνται πλέον σε ένα ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων . Οι εφαρμογές GIS αυξάνονται στην τρέχουσα δεκαετία με εκθετικό ρυθμό και έχουν εισαχθεί σε όλους του παραγωγικούς τομείς.
Από την άλλη, η συνεχής αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας, η μη ορθολογική χρήση της και η διασπάθιση των φυσικών πόρων της Γης έχουν δημιουργήσει πλήθος περιβαλλοντικών, κοινωνικών, οικονομικών, πολιτικών προβλημάτων και προβλημάτων ολοκληρωμένης ανάπτυξης. Σε αυτό το κρίσιμο ενεργειακά σκηνικό, καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες ενίσχυσης και υποστήριξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Τα φωτοβολταϊκά συστήματα αποτελούν έναν από τους πιο ανταγωνιστικούς ενεργειακούς πόρους στη διεθνή και εγχώρια αγορά. Το 2022 θα μπορούσαν κάλλιστα να αναπτυχθούν νέα επιχειρηματικά μοντέλα στην ηλιακή βιομηχανία μέσα από την αυξημένη ζήτηση για την ανάπτυξη ηλιακών συν-αποθηκών (συνδυασμός ηλιακών πάνελ και μπαταριών) – που έχουν ως κύριο όφελος την αποθήκευση της πλεονάζουσας παραγωγής με στόχο την εξισορρόπηση της ζήτησης. Ωστόσο, η ανεξέλεγκτη και απρογραμμάτιστη χωροθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων, δεν βοηθά στην αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Λύση στο πρόβλημα αυτό έρχεται να δώσει η τεχνολογία των Γεωπληροφοριακών Συστημάτων.
Ποια είναι η συμβολή του συστήματος GIS σε διάφορους τομείς;
Η τεχνολογία των Γεωπληροφοριακών Συστημάτων συμβάλλει σημαντικά στις αναγκαίες χωρικές αναλύσεις και στις μεθόδους απεικόνισης για τη συγκέντρωση πληροφοριών και την διαδικασία λήψης αποφάσεων. Η ευφυής τοποθεσία που δημιουργείται, βοηθά στον εντοπισμό της σωστής τοποθεσίας με την υψηλότερη απόδοση της επένδυσης, συνδυάζοντας χωρικά δεδομένα με δεδομένα κόστους. Εκτός από το στάδιο της ανάπτυξης, μπορούν να εφαρμοστούν και κατά το σχεδιασμό και την επιλογή της γεωχωρικής στρατηγικής. Βοηθά να είμαστε στρατηγικοί και μεθοδικοί στην ανάπτυξη των έργων, κάτι που εξοικονομεί χρόνο και είναι κρίσιμο στην εποχή μας. Πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη διορατικότητα καθώς αναζητούμε ενεργειακές ευκαιρίες.
Με την αξιοποίηση της τεχνολογίας εντοπισμού, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εφαρμόσουν τα νομοθετικά κριτήρια επιλογής κατάλληλων περιοχών, να κατανοήσουν εκ των προτέρων πόση ενέργεια μπορεί να παράγει ένας χώρος και στη συνέχεια να συνεργαστούν με τους ομολόγους στην κατασκευαστική ομάδα για να καθορίσουν τα κόστη αλλά και τις συνθήκες λειτουργίας.
Αναφορικά με την ηλιακή ενέργεια τα συστήματα GIS, επιτρέπουν τη χαρτογράφηση και ανάλυση του ήλιου σε μία γεωγραφική περιοχή για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Λαμβάνονται υπόψη οι ατμοσφαιρικές επιδράσεις, η γεωγραφική θέση και το υψόμετρο της τοποθεσίας, η κλίση και η κατεύθυνση του ήλιου, οι ημερήσιες και εποχιακές μετατοπίσεις του και οι επιδράσεις των σκιάσεων της γύρω περιοχής. Τα αποτελέσματα που προκύπτουν μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν με άλλα δεδομένα του Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών και μπορούν να βοηθήσουν στη μοντελοποίηση φυσικών και βιολογικών διεργασιών, όπως αυτές που επηρεάζονται από τον ήλιο. Ακόμα, πραγματοποιούνται αναλύσεις καταλληλόλητας για να εντοπιστούν τυχόν δαπανηρά ή δύσκολα εμπόδια που μπορεί να προκύψουν, όπως θέματα ασφαλείας, αστικά ή περιβαλλοντικά ζητήματα.
Τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών έχουν καταστήσει πιο αποτελεσματικές και τις διαδικασίες συλλογής δεδομένων. Οι χρήστες μέσω εφαρμογών που κυκλοφορούν συλλέγουν και οργανώνουν τα δεδομένα, διαβιβάζοντας τα άμεσα και γρήγορα με το γραφείο αλλά και με τους ενδιαφερόμενους. Ενισχύοντας έτσι την αποδοτικότητα και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των διαδικασιών.
Πλεονεκτήματα εντοπίζονται και στον ποιοτικό έλεγχο των διαδικασιών, την υποβολή αιτήσεων και εκθέσεων, αλλά και την παρακολούθηση χρονοδιαγραμμάτων και προϋπολογισμών. Επίσης κατά την παρακολούθηση της κατασκευής και της λειτουργίας κάθε έργου. Παραδείγματος χάριν, ομάδες εργασιών πεδίου μπορούν συμπληρώνουν φόρμες δεδομένων με σκοπό τον εντοπισμό πιθανών ζητημάτων ανάπτυξης, και οι επιθεωρητές να έχουν την δυνατότητα εύκολης οπτικής απεικόνισης σημείων που πρέπει να γίνουν εργασίες. Έτσι με αυτή την απλή ροή εργασίας βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα της επιθεώρησης.
Όπως βλέπετε υπάρχουν πολλά μικρά μυστικά για την επιτυχία ενός έργου.
Το να έχουμε τη δυνατότητα να εξετάζουμε έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών και να τον απλοποιούμε σε αυτό που πρέπει να δούμε είναι καταπληκτικό.